Proces wykrywania nadużyć gospodarczych jest dość skomplikowany. W celu jego pomyślnego przeprowadzenia niezbędne jest podjęcie stosownych kroków. Jednym z nich jest przeprowadzenie profesjonalnego audytu. Ten niezwykle skuteczny instrument służący do nadzorowania funkcjonowania jednostek gospodarczych zwykle okazuje się niezwykle pomocny przy sprawdzaniu m.in. poprawnego uzupełniania firmowej dokumentacji finansowej. Warto dowiedzieć się więcej na temat znaczenia audytu w walce z różnego rodzaju nadużyciami gospodarczymi.
Błędy i nadużycia w gospodarce
W świetle wytycznych zawartych w Międzynarodowym Standardzie Rewizji Finansowej wyraźnie wyodrębnia się pojęcie błędów oraz nadużyć gospodarczych. Pod pierwszym z wymienionych pojęć rozumie się niezamierzone i przypadkowe niedociągnięcia w treści sprawozdań finansowych.
Do takich nieprawidłowości zalicza się:
- błędne szacunki księgowe spowodowane niewłaściwą interpretacją faktów;
- pomyłki przy gromadzeniu i przetwarzaniu danych niezbędnych do stworzenia sprawozdania finansowego;
- niewłaściwe zastosowanie zasad rachunkowości odnoszących się np. do wyceny albo prezentacji i ujawnienia informacji.
Błędy wynikają głównie z niewiedzy lub z przeoczenia pewnych faktów przy opracowywaniu treści sprawozdań finansowych. Osoba, która je popełnia nie ma żadnych ukrytych celów w swoim działaniu. Zupełnie inaczej rzecz ma się w przypadku nadużyć, zwanych też oszustwami. Zasadnicza istota tego typu praktyk sprowadza się bowiem do celowego i intencjonalnego podejmowania pewnych kroków w celu bezprawnego wzbogacenia się kosztem firmy.
Oszustw w firmach dopuszczają się zarówno właściciele i osoby piastujące stanowiska kierownicze, jak i zwykli pracownicy. Dokonywane fałszerstwa mogą mieć na celu przedstawienie w korzystniejszym świetle danej organizacji przed jej przejęciem, fuzją albo sprzedażą bądź przekształceniem struktury organizacyjnej. Czasem celowo przedstawia się też sytuację firmy w bardziej niekorzystnym świetle niż wskazywałyby na to prawidłowo przeprowadzone analizy finansowe. W ten sposób oszuści dążą do zagarnięcia dla siebie większej części zysków kosztem innych udziałowców.
Do nadużyć gospodarczych może dochodzić również w celu zmniejszenia zobowiązań fiskalnych. Zwykle proceder oszukiwania organów podatkowych polega na przerzucaniu zysków z poprzedniego lub następnego okresu na okres, gdzie powstał ich deficyt. Dzięki temu jednostki bez osobowości prawnej mogą efektywnie uniknąć konieczności opłacania wyższego podatku dochodowego.
Inne przykłady nadużyć w przedsiębiorstwach
Nadużycia gospodarcze mogą występować w różnych formach. Najczęściej przybierają one postać tworzenia przez spółki zależnych od nich podmiotów. Mogą to być np. spółki akcyjne – (wycena akcji) albo z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to bardzo częsta praktyka w przypadku podmiotów, które borykają się z poważnymi problemami finansowymi. W takim przypadku zazwyczaj jednostki zależne nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. Ich właścicielami oraz udziałowcami są dokładnie te same osoby, które prowadzą macierzystą firmę.
Kolejne podmioty wyprzedają w bardzo atrakcyjnej cenie udziały, które po wykupie trafiają z powrotem do pierwszej firmy. W tym przypadku istotne okazuje się gruntowne prześledzenie wszystkich powiązań kapitałowych pomiędzy kolejnymi podmiotami. Tylko w ten sposób można bowiem wykryć różne nadużycia.
Zalety audytu jako narzędzia służącego do wykrywania nadużyć gospodarczych
Audyt to bardzo przydatny instrument, który powszechnie wykorzystuje się do opiniowania skuteczności oraz wydajności systemu kontroli wewnętrznej w firmie, a także zachodzących tam procesów zarządzania ryzykiem. Doskonale nadaje się on do wykazywania różnych błędów, braków i słabości w sprawozdaniach finansowych. Na tej podstawie można opracować skuteczny plan poprawy elementów funkcjonowania firmy działających w nieprawidłowy sposób.
Warto pamiętać o tym, że przeprowadzony we właściwy sposób audyt wewnętrzny sprzyja:
- efektywnemu zarządzaniu;
- wzrostowi skuteczności kontroli wewnętrznej;
- obniżeniu kosztów działalności firmy;
- zniwelowaniu problemu marnotrawstwa.
Audyty wewnętrzne ukierunkowane są na usprawnienie funkcjonowania organizacji. Doświadczeni audytorzy po zapoznaniu się z przekazaną im dokumentacją są w stanie relatywnie szybko zdiagnozować istotę problemu. To w dłuższej perspektywie czasowej pozwala także na udzielenie praktycznych porad odnośnie do możliwości naprawy procesów firmowych, które w danym okresie czasowym nie funkcjonują tak jak powinny.
Zapobieganiu nadużyciom sprzyja także korzystanie z usług profesjonalnego audytu śledczego. Działanie to swym zasięgiem obejmuje różnego rodzaju dochodzenia gospodarcze, a także zapobieganie praniu brudnych pieniędzy i informatykę śledczą.
Podsumowując, nadużycia gospodarcze stanowią bardzo poważny problem dotykający wielu firm w różnych sektorach. Znacznemu zmniejszeniu skali tego zjawiska sprzyja systematyczne przeprowadzanie audytów wewnętrznych w prowadzonych podmiotach gospodarczych.
Oferta IEE
W obliczu złożoności procesu wykrywania nadużyć gospodarczych, Instytut Ekspertyz Ekonomicznych oferuje kluczowe rozwiązanie w postaci profesjonalnego audytu. Dzięki temu skutecznemu narzędziu, możliwe jest nie tylko dokładne monitorowanie funkcjonowania jednostek gospodarczych, ale również wykrywanie i zapobieganie różnorodnym błędom i nadużyciom finansowym. Realizacja audytu przez naszych doświadczonych specjalistów umożliwia efektywne zarządzanie ryzykiem, obniżenie kosztów działalności oraz zwiększenie skuteczności kontroli wewnętrznej.
Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty, aby zapewnić swojej firmie bezpieczeństwo finansowe i ochronę przed potencjalnymi nadużyciami, co w długoterminowej perspektywie przyczyni się do stabilności i rozwoju Państwa przedsiębiorstwa.
Artykuły zawarte na niniejszej stronie mają wyłącznie charakter informacyjny oraz poglądowy i nie stanowią porady prawnej. Administrator strony/IEE zastrzega, że nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani kwestiami poruszonymi w niniejszym artykule, zapraszamy do kontaktu mailowego lub telefonicznego bezpośrednio z nam.