Przedsiębiorstwo w okresie swojego funkcjonowania znajduje się w różnych fazach rozwoju. Wiele istniejących obecnie firm w początkowej fazie działalności miało status start-upów. Warto mieć świadomość, że już na tym etapie mogły być one poddawane szczegółowej wycenie. Wiele osób zastanawia się, czy start-up powinien być wyceniany w taki sam sposób jak podmiot gospodarczy działający na rynku od dłuższego czasu? W znalezieniu odpowiedzi na to pytanie pomoże czytelnikom niniejszy artykuł.
Czym jest start-up?
Zgodnie z ogólnie obowiązującą definicją pojęcie start-upu odnosi się do tymczasowych organizacji stworzonych po to, aby znaleźć powtarzalny oraz skalowalny model biznesowy. W porównaniu do innych firm działających na rynku start-upy wyróżniają się przede wszystkim prekursorskimi rozwiązaniami, a także stosowaniem unikalnych technologii.
Ponadto omawiane podmioty cechuje skalowalność działalności przy jednoczesnym braku rentownego modelu biznesowego. Start-upy z reguły nie mają także żadnych stałych źródeł pozyskiwania środków finansowych na kontynuację swojej działalności. Fakt ten w zasadniczy sposób oddziałuje na sposób wyceniania tego rodzaju biznesów.
Fazy rozwojowe start-upów
Wyróżnia się różne fazy rozwojowe start-upów. Można do nich zaliczyć następujące etapy:
- seed – zalążkowy;
- early i growth – wczesna faza wzrostu i faza wzrostu;
- expansion – ekspansji;
- exit – dojrzałości.
Faza rozwojowa, w której znajduje się dany start-up w określonym czasie, przesądza o stosowaniu określonych metod wyceniania biznesu. Dlatego warto przyjrzeć się każdemu z wymienionych etapów nieco bliżej.
Faza zalążkowa
Na tym etapie założyciele start-upu zajmują się przygotowywaniem prototypów oraz sprawdzaniem potencjału produktu poprzez jego testowanie. Pieniądze na tego typu przedsięwzięcia z reguły pozyskiwane są z wkładów pieniężnych wniesionych przez założycieli. Majątek start-upu może ponadto pochodzić (przynajmniej w części) od tzw. aniołów biznesu.
Do wyceniania firm z nieugruntowaną jeszcze pozycją biznesową najczęściej wykorzystuje się następujące metody:
- Scorecard Valuation – metoda bazująca na zastosowaniu korekt dla początkowej wartości firmy ustalanej w oparciu o średnią wartość firm w początkowej fazie rozwoju działających w danym regionie;|
- Dave’a Berkusa – w tym przypadku zwraca się uwagę na to, czy firma ma potencjał do uzyskania dochodów na poziomie 20 mln dolarów w ciągu pięciu lat; ponadto sprawdza się, czy dany pomysł jest ciekawy, jaki jest prototyp produktu, a także sposób jego wdrażania do sprzedaży; nie bez znaczenia jest też zespół zarządzający oraz alianse strategiczne;
- Opcji realnych – sposób określenia, w jaki sposób dane przedsiębiorstwo zareaguje na zmienność otoczenia; wartość firmy oblicza się przy użyciu NPV wraz z wartością opcji realnej.
Po przejściu do kolejnego etapu rozwoju start-upu biznes wycenia się w inny sposób.
Faza wczesnego wzrostu i wzrostu
Na etapie wczesnego wzrostu spółki zajmują się definiowaniem modeli biznesowych. Swoje działania koncentrują one wówczas na dalszym testowaniu produktów oraz ich ewentualnym ulepszaniu w celu maksymalnego zadowolenia klienta. Firma w tym czasie dysponuje już także na ogół gotowym projektem strategii, który można przedstawić kolejnym inwestorom (tzw. venture capital).
Na tym etapie stosuje się następujące metody wyceniania przedsiębiorstw:
- First Chicago – metoda stanowiąca rozwinięcie metody DCF; w tym przypadku stosuje się określone scenariusze oraz określa się prawdopodobieństwo ich faktycznej realizacji; zazwyczaj opracowuje się trzy scenariusze: bazowy, optymistyczny oraz pesymistyczny, a do każdego z nich przyjmuje się określone założenia; ostateczna wartość przedsiębiorstwa stanowi równowartość sumy ważonej wszystkich scenariuszy rozwoju firmy;
- Venture Capital – metoda bazująca na perspektywie inwestora; wartość firmy ustala się tutaj w oparciu o wartość rezydualną, wysokość stopy zwrotu z inwestycji (ROI) oraz wielkość środków przeznaczonych do zainwestowania.
W fazie wczesnego rozwoju można z powodzeniem stosować również metodę opcji realnych do wyceny start-upu.
Faza ekspansji
W fazie ekspansji właściciele start-upów dokładają wszelkich starań, aby przekształcić dany podmiot w dojrzałą firmę. W tym czasie często dochodzi do opracowywania nowych produktów oraz przejmowania innych spółek; bardzo dużą wagę przywiązuje się także do prowadzenia odpowiedniej polityki kadrowej.
Finansowanie odbywa się dzięki funduszom private equality. Na tym etapie zwykle stosuje się metodę First Chicago oraz opcji realnych. Opcjonalnie, wycena przedsiębiorstw może być również oparta na metodzie porównawczej.
Faza dojrzałości
W fazie dojrzałości przedsiębiorstwo dysponuje już ugruntowaną pozycją rynkową. Zwykle w tym czasie ciągle pomnaża ono swój kapitał, ale jego dochody nie rosną już w tak gwałtownym tempie jak dotychczas. Wycena firm to proces, w którym stosuje się metodę dochodową albo porównawczą. Pierwsza z nich sprowadza się do prognozowania zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Druga to metoda mnożnikowa na podstawie spółek porównywalnych na rynku kapitałowym.
Oferta IEE
W obliczu dynamicznie zmieniającego się rynku, rozpoczęcie działalności jako start-up to wyzwanie, które wymaga nie tylko innowacyjnego pomysłu, ale również strategicznego podejścia do wyceny i rozwoju biznesu.
Nasza firma – Instytut Ekspertyz Ekonomicznych specjalizuje się w dostarczaniu kompleksowych usług wyceny dla start-upów na każdym etapie ich rozwoju, od fazy zalążkowej aż po dojrzałość. Korzystając z naszych usług, zyskujesz dostęp do wiedzy i doświadczenia ekspertów, którzy pomogą Ci zrozumieć wartość Twojego biznesu oraz wyznaczyć najlepszą ścieżkę dla jego rozwoju. Nasze metody wyceny są dostosowane do specyfiki działania start-upów, co pozwala na realistyczną i obiektywną ocenę Twojego przedsięwzięcia. Niezależnie od tego, czy szukasz finansowania, planujesz ekspansję, czy przygotowujesz się do wyjścia na rynek, nasze usługi stanowią klucz do sukcesu Twojego start-upu.
Zapraszamy do współpracy, aby razem osiągnąć wyznaczone cele i doprowadzić Twój biznes do sukcesu na coraz bardziej konkurencyjnym rynku.
Artykuły zawarte na niniejszej stronie mają wyłącznie charakter informacyjny oraz poglądowy i nie stanowią porady prawnej. Administrator strony/IEE zastrzega, że nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani kwestiami poruszonymi w niniejszym artykule, zapraszamy do kontaktu mailowego lub telefonicznego bezpośrednio z nam.
